IDFA 2012 – Festival en Televisie Aanraders

Morgen begint in Amsterdam weer het jaarlijkse International Documentary Filmfestival Amsterdam, oftewel IDFA. Sinds de eerste editie in 1988 is het festival uitgegroeid tot één van de grootste documentaire filmfestivals ter wereld dat elk jaar ruim 180.000 bezoekers heeft! Deze 25ste editie van het IDFA duurt woensdag 14 tot en met zondag 25 november, genoeg tijd dus om mooie documentaires te bekijken. Maar ja, welke documentaire moet je nu gaan kijken? We hebben geprobeerd om in elk geval een overzicht te krijgen van de toppers. Ook staan onderaan nog een paar documentaire tips die de komende weken op tv te zien zijn.
 

Wrong time wrong place

IDFA 2012 opent met een documentaire van John Appel over de rol die toeval speelde bij de aanslagen in Noorwegen in 2011. Kleine, ogenschijnlijk triviale gebeurtenissen kunnen de fijne lijn tussen leven en dood bepalen. Verschillende mensen die betrokken raakten bij de aanslagen in Noorwegen, vertellen in detail over de dag die hun leven voorgoed veranderde. Een man van wie de zoon kort daarvoor was verongelukt, beschrijft hoe hij op kantoor werd weggeblazen door de bomexplosies; een jongen vertelt hoe hij pas heel laat besloot naar het zomerkamp op Utoya te gaan en op het pontje Anders Breivik al tegen het lijf liep. Ook familieleden van slachtoffers die de aanslagen niet overleefden proberen de gebeurtenissen te begrijpen.
 

Room 237

Het is algemeen bekend dat filmmaker Stanley Kubrick (1928-1999) ontzettend veel research deed voordat hij aan zijn films begon. Werkelijk alles had hij van te voren al helemaal uitgedacht.’Room 237′ is een documentaire die de vele theorieën over de verborgen betekenissen verkent in Stanley Kubrick’s ‘The Shining’. Die film mag dan meer als 30 jaar oud zijn, maar blijft inspireren in gesprekken en speculaties. Vijf verschillende invalshoeken worden belicht door middel van voice-over, filmpjes, animatie en dramatische reconstructies.
 

The Imposter

Een van mijn favorieten waar ik zelf erg benieuwd naar ben is The Imposter. Een 13-jarige jongen verdwijnt in 1994 uit zijn ouders huis in San Antonio, Texas. Drie en een half jaar later wordt hij gevonden in Spanje; hij is gedesoriënteerd en beeft van angst. Hij doet zijn schokkende verhaal van ontvoering en martelingen. Zijn familie haalt hem met grote blijdschap weer naar huis. Maar er lijken dingen simpelweg niet te kloppen. Hij heeft dan wel dezelfde tatoeages, maar toch ziet hij er echt anders uit en spreekt hij met een ander accent. Zijn familie ziet dit echter niet. Pas wanneer een detective vragen gaat stellen, neemt het verhaal een vreemde wending.

 

Rauwer

Een andere documentaire waar ik zoals jullie waarschijnlijk wel al weten erg naar uitkijk is Rauwer. In 2008 konden we in de spraakmakende jeugddocumentaire RAUW kennismaken met de elfjarige Tom en zijn moeder Francis die leven op een dieet van ongekookt en ongebakken voedsel. Een fascinerende film over een controversiële levensstijl. De film riep heftige en tegenstrijdige reacties op. Nu, 5 jaar later gaat Anneloek weer op bezoek bij Tom en zijn moeder, zal er wat veranderd zijn?

 

De Uitverkorenen

Een onderwerp wat regelmatig terugkeert in vooral Amerikaanse films en documentaires, de zware training van mariniers(Navy Seals). In de Uitverkorenen (The Chosen Ones) zien we hoe het er in Nederland bij de opleiding van Korps Mariniers aan toe gaat. ‘Velen zijn geroepen, slechts weinigen uitverkoren.’ Dat is het motto van de opleiding van Korps Mariniers, de grootste elite-eenheid van het Nederlandse leger. Zodra instructeurs zwakte ruiken, storten ze zich als roofdieren op de prooi. Want de groep is zo sterk als de zwakste schakel. Vooral tijdens loodzware oefeningen is de survival of the fittest genadeloos. Tijdens 9 maanden opleiding registreert de camera het proces van breekbaarheid tot breken of… jezelf overwinnen.

 

Queen of Versailles

En als laatst nog een documentaire waar ik zelf nog niet helemaal voor warm loop, maar die wel veel getipt wordt, Queen of Versailles van Lauren Greenfield. Een grijzende man, een rondborstige blondine en protserig meubilair: vertrouwde beelden in de talloze real life soaps over de allerrijksten. Toch overstijgt de welvaart van de familie Siegel elke fantasie. De film begint in 2007 als het echtpaar bouwt aan hun nieuwe thuis: een villa in de stijl van Versailles, voorzien van sushi-bar, bowlingbaan en Louis XIV-antiek, dat met een waarde van 100 miljoen dollar het grootste woonhuis in Amerika moet worden. Maar dan dringt de werkelijkheid binnen in hun sprookje: het bedrijf van de Siegels valt ten prooi aan de kredietcrisis, duizenden werknemers verliezen hun baan en faillissement dreigt. Ook het gezin neemt maatregelen: een tiental nanny’s wordt ontslagen en het nog onvoltooide ‘Versailles’ wordt te koop gezet. De dreigende armoede zet ook het huwelijk van de Siegels onder druk. Tevens Donderdag 22 november te zien op Nederland 2 om 22:55 uur.

 

Documentaires op tv

Ook zijn er rondom het IDFA altijd genoeg documentaires op tv te zien. Een aantal aanraders hiervan zijn:
NTR: Poule Des Doods
Dinsdagavond 13 november is Poule des Doods van Astrid Bussink te zien. om 22.55 uur op Nederland 2.
VPRO import: The Ambassador
In ‘The Ambassador’ kruipt filmmaker Mads Brügger in de huid kruipt van een neo-koloniaal. Brügger gaat met verborgen camera op pad naar de Centraal-Afrikaanse Republiek om er ambassadeur te worden namens Liberia. Maar in feite gaat het Brügger erom te laten zien hoe de macht in het land is verdeeld en wordt verhandeld.
woensdag 14 november, 23:40 uur op Nederland 2
IKON: 900 Dagen
Donderdag 15 november zendt de IKON de IDFA winnaar van vorig jaar uit: 900 Dagen van Jessica Gorter om 22.55 uur op Nederland 2.
Nacht van de documentaire: De Viagraman
In 1998 bracht de farmaceutische gigant Pfizer een pil op de markt die de eeuwenoude frustraties van een grote groep mannen in één klap oploste: Viagra. Binnen de kortste keren bleek de pil een naamsbekendheid te hebben die even groot was als die van Coca-Cola. Regisseur en verslaggever Michael Schaap wil laten zien wat er in die tien jaar met Viagra is gebeurd. Vrijdag 16 november, 00:35 uur op Nederland 2.
Holland Doc: I am a woman now
Hoe kijkt de eerste generatie transgender vrouwen terug op hun leven? In 1956 werd in Casablanca een praktijk geopend waar je zonder ingewikkelde psychologische onderzoeken, een geslachtsverandering kon ondergaan. De vijf mannen die destijds naar Marokko gingen zijn nu vrouw en allemaal door dezelfde gynaecoloog, Georges Burou, behandeld. Ze zijn nu tussen de 70 en 80 jaar oud en maken de balans op van hun leven. Zondag 18 november, 20:25 uur op Nederland 2.
VPRO import: Cinema Jenin
Als de Duitse regisseur Marcus Vetter in 2007 naar het Palestijnse Jenin komt voor een verhaal over Ismaël, wiens zoon werd neergeschoten door een Israëlische scherpschutter, komt hij erachter dat Jenin ooit een bioscoop had waar mensen in de rij stonden om films te bekijken. Vetter vat met Ismaël en enkele stadsgenoten het idee op om de oude bioscoop te renoveren en nieuw leven in te blazen als culturele en sociale ontmoetingsplek. Woensdag 21 november, 22:55 uur op Nederland 2.